Odszkodowania są bardzo szerokim i skomplikowanym tematem. Najczęściej mówi się o nich w przypadku błędów lekarskich i wypadków komunikacyjnych. Najprościej można powiedzieć, że odszkodowanie należne jest z tytułu:
- czynu niedozwolonego (np. ktoś nas pobił i wskutek tego doznaliśmy poważnych obrażeń ciała),
- niewykonania lub nienależytego wykonania umowy (np. oddajemy samochód mechanikowi do naprawy, a on zwraca nam pojazd w jeszcze gorszym stanie).
Aby żądać wypłaty odszkodowania, najpierw musi dojść do szkody – należy ją dokładnie sprecyzować (np. koszty leczenia lub koszty doprowadzenia samochodu do stanu poprzedniego) i oszacować w pieniądzu. Potem trzeba wskazać osobę zobowiązaną do wypłaty odszkodowania. Na końcu musimy wykazać, że osoba ta ponosi winę (czyn niedozwolony) lub nienależycie wykonała umowę. Często nie jest to jednak takie proste i nawet wskazanie „winnego” powoduje trudności (np. zaraziliśmy żółtaczką, wcześniej byliśmy w szpitalu, jednak objawy pojawiły się już w domu – podejrzewamy tylko, że zaraziliśmy się w szpitalu). Często musimy również wykazać winę drugiej strony, a to również bywa czasem trudne.
