Jeśli trafiłaś (trafiłeś) na tę stronę, to zapewne zastanawiasz się jak przygotować się do rozwodu. Masz przekonanie, że w twoim małżeństwie od pewnego czasu się nie układa i to nie jest tylko chwilowy kryzys. Być może nadeszła pora, żeby zastanowić się, czy tak poważna decyzja jak rozwód to odpowiedni krok dla ciebie.
Musisz wiedzieć, że rozwód to proces, do którego należy się bardzo dobrze przygotować. Nikt nie chce być przecież zaskakiwany przebiegiem rozprawy sądowej lub posunięciami strony przeciwnej.
Czasami może się wydawać, że złożenie pozwu rozwodowego to pierwszy krok, który powinniśmy wykonać, aby rozpocząć sprawę rozwodową. I tak, i nie… Jeśli patrzymy na to od strony procedur, to faktycznie złożenie pozwu o rozwód uruchamia proces sądowy. Nie zapominajmy jednak, że sprawa o rozwód zaczyna się tak naprawdę o wiele wcześniej. Z mojego doświadczenia wynika, że wiele osób przychodzi do prawnika po poradę krótko po tym jak podjęły decyzję o rozstaniu z małżonkiem albo nawet jeszcze wcześniej, gdy np. odkryły zdradę i nie wiedzą jeszcze czy to już aby na pewno koniec, czy może jeszcze warto wybaczyć. Wiele osób na początek chce się zorientować z czym wiąże się rozwód, ile trwa, jak go uzyskać i jak wygląda sprawa w sądzie.
Ten wpis chcę poświęcić tematyce poprzedzającej złożenie pozwu do sądu. Znajdziesz tu 10 praktycznych wskazówek jak należy przygotować się do rozwodu przed sądem.
1. Zastanów się czy to już koniec
W wielu przypadkach, gdy małżonkowie podejmują decyzję o rozwodzie są do siebie tak negatywnie nastawieni, że nie pamiętają już dobrych chwil w swoim małżeństwie. Co więcej, być może żadne z nich już nie pamięta kiedy i z jakiego powodu przestało się im układać.
Planując sprawę rozwodową trzeba nieco sięgnąć w przeszłość, aby przygotować się na pytania sądu:
- czy małżeństwo zostało zawarte z miłości?
- od kiedy w waszym małżeństwie przestało się układać?
- z jakiego powodu relacja małżeńska zaczęła się psuć?
- czy podjęliście terapię małżeńską dla ratowania związku?
- czy nie widzisz już szans na powrót do męża lub żony?
Sąd zadaje te pytania, ponieważ musi sprawdzić czy jesteście przekonani o słuszności rozwodu, dobrze przemyśleliście tę decyzję i upłynął odpowiedni okres czasu, aby mówić o tym, że rozstanie jest definitywne.
Sąd sprawdza czy jesteście przekonani o do rozwodu, dobrze przemyśleliście decyzję o rozstaniu i upłynął odpowiednio długi czas, aby mówić o rozwodzie.
mec. Marta Socha-Skrzypiec
Jeśli nie jesteś do końca przekonana (przekonany), że nastąpił koniec twojego małżeństwa i nadszedł czas na rozwód, ostatnią deską ratunku może się okazać terapia małżeńska. Jeśli często się kłócicie lub macie wrażenie, że zobojętnieliście względem siebie, to być może terapeuta pomoże wam dotrzeć do źródła waszych konfliktów i wypracować drogę do porozumienia. Wiedz, że terapia to proces długotrwały, nie oczekuj cudów już po pierwszym spotkaniu. Dajcie sobie więcej czasu na ewentualną naprawę relacji. Dopiero jeśli to nie przyniesie efektów czyńcie dalsze kroki w stronę rozwodu.
2. Zastanów się czy doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia
Warunkiem orzeczenia rozwodu jest wystąpienie trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Oznacza to, że pomiędzy mężem i żoną ustały wszystkie więzi tworzące małżeństwo, tj. duchowa, fizyczna oraz gospodarcza (rozkład zupełny). Dodatkowo stan zupełnego rozkładu powinien istnieć już na tyle długo, że sąd orzekający rozwód nabierze przekonania, że nie ma już możliwości naprawy relacji małżeńskiej (rozkład trwały).
Nie istnieje przepis prawa, który stanowiłby, jak długo musi istnieć zupełny rozkład pożycia, aby mówić o jego trwałości. Jedynie średnio przyjmuje się, że są to minimum 3 miesiące.
Nie bez znaczenia w tym względzie jest czas. Jeśli od waszego rozstania minęło zaledwie kilka tygodni, może się okazać, że okres ten jest zbyt krótki, aby mówić o rozpadzie małżeństwa, a kryzys powstały między żoną i mężem można jeszcze zażegnać. Czasem wydaje się, że nastąpił zupełny rozkład pożycia, bo np. małżonek zdradził, ale trzeba się zastanowić, czy nie ma szans na wybaczenie i naprawienie relacji małżeńskiej i rodzinnej.
Nie istnieje przepis prawa, który stanowiłby, jak długo musi istnieć zupełny rozkład pożycia, aby mówić o jego trwałości. Jedynie średnio przyjmuje się, że są to minimum 3 miesiące.
3. Porozmawiaj o rozwodzie z małżonkiem
Zwłaszcza, gdy myślisz o rozwodzie bez orzekania o winie, dobrym rozwiązaniem jest poinformowanie małżonka o swojej decyzji. Bardzo wiele spraw można spróbować omówić i ustalić na spokojnie w rozmowie z żoną lub mężem. Dzięki temu sprawa rozwodowa będzie w zasadzie formalnością.
Spróbujcie ustalić zasady rozstania:
- czy decydujecie się na rozwód bez orzekania o winie czy z orzekaniem o niej,
- jeśli macie wspólne dzieci:
- ustalcie z kim zamieszkają po waszym rozwodzie i jak często drugi rodzic będzie się mógł z nimi widywać,
- jaka kwota alimentów będzie odpowiednia dla zaspokojenia potrzeb waszych dzieci,
- jak będziecie decydować w przyszłości o sprawach dzieci,
- jak widzicie podział majątku po rozwodzie.
Jeśli uda się wam omówić powyższe kwestie i dojść do porozumienia, wasz rozwód przebiegnie szybciej i sprawniej.
Jeśli uda się wam omówić powyższe kwestie i dojść do porozumienia, wasz rozwód przebiegnie szybciej i sprawniej. Pozwoli wam to też na zachowanie lepszych wzajemnych relacji w przyszłości.
4. Poinformujcie dzieci o rozwodzie
Jest to szczególnie ważne, gdy macie wspólne małoletnie dzieci (poniżej 18. roku życia). Jeśli nie uprzedzicie dzieci o rozstaniu i ich do niego odpowiednio nie przygotujecie – możecie nawet nie dostać rozwodu. Wynika to z tego, że wskutek rozstania rodziców nie może ucierpieć dobro ich małoletnich dzieci. Nie mogą być one zaskoczone rozwodem rodziców, trzeba je poinformować o zmianach w rodzinie i na nie przygotować. Jeśli w toku postępowania dowodowego okaże się, że rozwód rodziców nie wpłynie negatywnie na dzieci i oswoiły się one z nową sytuację życiową, sąd wyda wyrok rozwiązujący małżeństwo.
Pamiętaj, że nie ukryjesz przed sądem tego, że dziecko nie wie o rozwodzie lub źle przyjęło tę informację – sąd może wysłać do ciebie kuratora, który to sprawdzi.
Pamiętaj, że nie ukryjesz przed sądem tego, że dziecko nie wie o rozwodzie lub źle przyjęło tę informację. Sąd może skierować do twojego domu kuratora, który ma za zadanie m.in. porozmawiać z dzieckiem i ustalić czy rozwód nie sprzeciwia się jego dobru. Jeśli kurator nabierze wątpliwości co do gotowości dziecka na rozwód, przekaże to w swoim sprawozdaniu sądowi.
5. Zastanów się nad sprawami dotyczącymi dzieci
Jeśli macie wspólne małoletnie dzieci sąd w wyroku rozwodowym nie może się ograniczyć tylko do rozwiązania waszego małżeństwa. Jest zobowiązany także rozstrzygnąć o sprawach dotyczących waszych wspólnych małoletnich dzieci takich jak: władza rodzicielska, kontakty oraz alimenty.
Władza rodzicielska
Władza rodzicielska to możliwość decydowania o sprawach dziecka. Najczęściej w sprawach rozwodowych spotykamy się z dwoma modelami sprawowania tej władzy:
- pozostawienie obojgu rodzicom władzy rodzicielskiej w dotychczasowym zakresie
oznacza to, że rodzice mimo rozwodu nadal wspólnie będą podejmowali wszystkie decyzje odnośnie do spraw dziecka; ma to miejsce, gdy rodzice mimo rozstania są równym stopniu zainteresowani dzieckiem i jego wychowaniem oraz są w stanie porozumieć się w tym zakresie - powierzenie wykonywania władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców i ograniczenie jej drugiemu do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka
oznacza to, że rodzic będzie mógł podejmować decyzje w określonych w wyroku sprawach dziecka wspólnie z drugim rodzicem (np. wybór szkoły, operacje medyczne, wyjazdy zagraniczne), a w innych kwestiach nie będzie pytany o zdanie (np. wybór zajęć dodatkowych).
Zastanówcie się, czy rodzic, który na co dzień nie będzie mieszkał z dzieckiem:
- interesuje się sprawami dziecka (pyta o jego zdrowie lub postępy w nauce),
- uczestniczy w kosztach utrzymania dziecka,
- spędza czas z dzieckiem lub zabiega o kontakty z nim.
Jeśli odpowiedź na powyższe pytania brzmi „tak”, a do tego potraficie się porozumieć, gdy przychodzi do podejmowania decyzji w sprawach dziecka, to sąd najpewniej pozostawi wam obojgu władzę rodzicielską.
Jeśli z kolei jedno z rodziców zaniedbuje relację z dzieckiem, rzadko interesuje się jego sprawami lub nie łoży na jego utrzymanie, być może zasadnym będzie ograniczenie jego władzy rodzicielskiej względem dziecka.
Kontakty
Przygotowując się do rozwodu trzeba się zastanowić, jaka ma być częstotliwość i forma kontaktów rodzica niemieszkającego na co dzień z dzieckiem. Czy będzie się widywał z dzieckiem tylko w weekendy, czy dodatkowo także w tygodniu, a ponadto jak każde z was będzie spędzać czas z dzieckiem w święta, wakacje i ferie. Wreszcie trzeba przeanalizować czy nic nie stoi na przeszkodzie, aby rodzic widywał się z dzieckiem sam poza miejscem zamieszkana syna lub córki.
Pisząc pozew rozwodowy w zakresie kontaktów zastanów się:
- jak te kontakty przebiegały do tej pory,
- jaki jest system pracy rodzica, który na co dzień nie mieszka z dzieckiem (jeśli kończy pracę np. o godz. 16:00 w tygodniu, to nie proponuj kontaktów w środę o godz. 15:30),
- jak wygląda plan zajęć szkolnych dziecka (czy rodzic może je odbierać ze szkoły po zakończonych lekcjach),
- w jakich godzinach odbywają się zajęcia dodatkowe uczęszcza dziecko (czy w dniu tych zajęć istnieje możliwość spotkania),
- w jaki sposób dziecko może spędzić z rodzicem wakacje, ferie, święta.
Alimenty na dziecko
Pozew o rozwód musi zawierać wniosek o zasądzenie alimentów na dziecko. W Polsce nie ma ujednoliconych stawek alimentacyjnych dla dzieci, które zależałyby np. od ich wieku. Aby określić wartość alimentów należnych dla twojego dziecka skalkuluj koszty jego utrzymania i wychowania:
- dowiedz się, jakie są podstawowe wydatki na twoje dziecko (np. na mieszkanie, odzież, wyżywienie),
- zorientuj się, ile kosztują zajęcia dodatkowe, na które uczęszcza dziecko (zajęcia sportowe, językowe, muzyczne),
- sprawdź, jakie są wydatki związane ze zdrowiem twojego dziecka (np. wizyty u specjalistów, aparat ortodontyczny),
- ustal, ile mają kosztować kolonie lub zimowiska, na które planujecie wysłać dziecko.
Pamiętaj, że jeśli napotykacie trudności we wzajemnym porozumieniu się odnośnie do spraw dziecka i jest to podyktowane wzajemną niechęcią, zawsze możecie skorzystać ze wsparcia terapeuty.
Pamiętaj, że jeśli napotykacie trudności we wzajemnym porozumieniu się odnośnie do spraw dziecka i jest to podyktowane wzajemną niechęcią, zawsze możecie skorzystać ze wsparcia terapeuty. Być może to pomoże wam odnaleźć się w nowej sytuacji, w której już nie będziecie małżeństwem, ale nadal będziecie rodzicami waszego dziecka. Dobro dziecka powinno być dla was najwyższą wartością, dla której powinniście ze sobą współpracować.
6. Zbierz dowody dotyczące winy za rozwód
Jeśli decydujesz się na rozwód z orzekaniem o winie pamiętaj, że należy ją przed sądem wykazać odpowiednimi dowodami. Sąd może nie uwierzyć ci na słowo, zwłaszcza jeśli małżonek nie przyznaje się do winy.
Winę małżonka trzeba przed sądem udowodnić.
Dla przykładu przyjmijmy, że do rozpadu małżeństwa doprowadziła niewierność małżonka. Winę w tym zakresie można wykazywać wszelkimi dostępnymi dowodami, np.:
- zeznaniami świadków, którzy potwierdzą, że widzieli małżonka z kochanką/kochankiem,
- wydrukami wiadomości sms lub z komunikatorów zawierających miłosne treści, kierowanymi do kochanki/kochanka,
- ich wspólnymi zdjęciami,
- raportem detektywa, zawierającym opis schadzki oraz ilustrujący ją materiał zdjęciowy.
7. Zbierz dowody dotyczące kwestii spornych
Gdy nie zgadzasz się z mężem lub żoną co do wyboru modelu władzy rodzicielskiej, częstotliwości kontaktów lub wysokości alimentów na dziecko, zapewne czeka was batalia sądowa o te sprawy. Aby się do niej przygotować musisz zgromadzić dowody, które potwierdzą twoją wersję. Najczęściej w postępowaniu rozwodowym jako dowód służą:
- zeznania świadków, którzy mają wiedzę na dany temat (np. członkowie rodziny, znajomi, wychowawca dziecka),
- wydruki wiadomości e-mail, sms, rozmów z komunikatorów,
- nagrania audio lub zdjęcia,
- dokumenty (np. faktury, zaświadczenia),
- opinia z badania Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów (OZSS).
Jeśli spodziewasz się walki o sprawy dotyczące dzieci musisz zgromadzić dowody, które potwierdzają twoja wersję.
Jeśli podejrzewasz, że walka będzie się toczyć o władzę rodzicielską musisz zebrać dowody na okoliczność czy rodzic:
- interesuje się dzieckiem,
- orientuje się w jego sprawach,
- chodzi z nim do lekarza, uczęszcza na wywiadówki.
W sytuacji, gdy nie potraficie się porozumieć co do kontaktów z dzieckiem zgromadź materiał dowodowy, z którego wynika, że:
- zabiegasz o kontakt z dzieckiem, ale małżonek nie wyraża na niego zgody
- zachęcasz małżonka do kontaktu z dzieckiem, ale ten to ignoruje
- czynicie ustalenia co do pory kontaktów, ale jedna ze stron się z tych ustaleń nie wywiązuje.
Jeśli chodzi o władzę rodzicielską lub kontakty sąd może skierować was oraz dziecko na badanie pedagogiczno-psychologiczne prowadzone przez Opiniodawczy Zespół Sądowych Specjalistów.
Jeśli osią waszego sporu w rozwodzie będzie wysokość alimentów na dziecko, musisz przygotować się do odpierania zarzutów drugiej strony. W tym celu trzeba się przede wszystkim orientować, jakie są potrzeby dziecka i ile kosztuje ich pokrycie.
8. Zasięgnij porady prawnika
Bez względu na to, na jakim etapie przygotowań do sprawy rozwodowej jesteś, zawsze możesz skonsultować się z prawnikiem. Najlepiej przyjść jednak do prawnika jeszcze przed złożeniem pozwu rozwodowego w sądzie. Jeżeli popełnisz błąd pisząc pozew, to prawnik wyłapie go, zanim trafi on do sądu.
Do specjalisty warto się zwrócić, gdy masz jakiekolwiek wątpliwości odnośnie do swojej sprawy rozwodowej, np.:
- czy w twoim przypadku doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia,
- jaki wariant sprawowania władzy rodzicielskiej jest odpowiedniejszy w twojej sytuacji,
- jakie koszty utrzymania dziecka składają się na alimenty,
- jakie są szanse uzyskania rozwodu z wyłącznej winy twojego małżonka.
Do prawnika najlepiej przyjść jeszcze przed złożeniem pozwu rozwodowego w sądzie.
Pamiętaj, że nawet jeśli ktoś z twojego otoczenia ma za sobą już rozwód i udziela ci rad dotyczących procedur rozwodowych, może okazać się to zgubne. Nawet jeśli wasze sytuacje są podobne, mogą je różnić szczegóły, które w rzeczywistości sądowej mogą mieć duże znaczenie dla twojej sytuacji.
9. Skompletuj niezbędne dane i dokumenty
Do pozwu rozwodowego należy dołączyć odpisy aktów stanu cywilnego:
- aktu małżeństwa
- aktów urodzenia wspólnych małoletnich dzieci.
Pamiętaj, że do złożenia pozwu będzie ci też potrzebny aktualny adres zamieszkania pozwanego (pozwanej). Jeśli chcesz, aby sąd przeprowadził w sprawie dowód z przesłuchania świadków musisz podać ich adresy zamieszkania, aby sąd mógł ich wezwać na rozprawę.
Opłata sądowa od pozwu rozwodowego to 600 zł.
Umów się na poradę prawną
Opowiedz nam o swoim problemie, uzyskaj odpowiedzi na pytania i dowiedz się jakie działania podjąć.
Złożenie pozwu o rozwód wiąże się z koniecznością dokonania opłaty sądowej w kwocie 600 zł. Do pozwu należy dołączyć dowód przelewu opłaty lub kwit z kasy sądu potwierdzający wpłatę lub nakleić wydruk e-znaku sądowego.
10. Napisz pozew o rozwód
Jeśli przemyślałeś już wszystkie kwestie związane z twoim rozwodem możesz zacząć pisać pozew. Sprawy rozwodowe rozpoznają sądy okręgowe, więc to tam powinieneś skierować swój pozew. W treści pozwu musisz określić powoda i pozwanego, napisać o co wnosisz i jak uzasadniasz swoje żądanie. Pozew należy podpisać i złożyć do sądu w dwóch egzemplarzach.
